“News Blaze” nəşrində amerikalı yazıçı və jurnalist Nurit Qringerin Ermənistanın Rusiya tərəfindən silahlandırılması, eləcə də bu ilin iyulunda Tovuzda baş vermiş döyüşlərin təhlilinin yer aldığı məqaləsi dərc edilib.
Trend-in məlumatına görə, məqalədə qeyd olunur ki, məhz Rusiyanın Ermənistana göstərdiyi hərbi və maliyyə yardımı Yerevana Azərbaycana qarşı hücum keçirməyə kömək edib:
“Beləliklə, son 30 ildə Rusiyanın niyə Ermənistanı silahlandırmağa davam etdiyi tamamilə aydındır. Rusiyanın Ermənistandakı 5000 nəfərlik hərbi bazası dünyanın ən böyük hərbi bazalarından biridir. Rusiya hərbi qüvvələri Ermənistanın sərhədlərini və hava məkanını qoruyur və Ermənistan iqtisadiyyatının 80%-i Rusiya şirkətlərinə məxsusdur. Bundan əlavə, Ermənistan Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatı (KTMT) adlanan, Rusiyanın rəhbərlik etdiyi NATO əleyhinə hərbi blokun, eyni zamanda Rusiyanın rəhbərlik etdiyi Avrasiya İqtisadi Birliyinin (Aİİ) üzvüdür”.
Müəllif yazır ki, 12 iyul 2020-ci il tarixində Ermənistan silahlı qüvvələrinin ağır artilleriyası Azərbaycanın silahlı qüvvələrinin ölkənin şimal-qərb sərhədindəki mövqelərini atəşə tutdu:
“Bu, iki ölkə arasında atəşkəs rejiminin son illərdəki ən sərt şəkildə pozuntusu idi. Nəticədə 15 Azərbaycan əsgəri və əlil olan 76 yaşlı dinc sakin öldürüldü”.
Nəşr qeyd edir ki, Ermənistanın Tovuz rayonuna hücumu işğal altındakı Qarabağ ərazilərindən uzaqda, ölkənin sərhədində baş verdi.
N.Qringer yazır ki, Tovuz rayonu strateji əhəmiyyət kəsb edir:
“Burada həm Azərbaycanın suverenliyinin qorunması və iqtisadiyyatıın inkişafı üçün vacib olan, həm də Avropa və ABŞ üçün mühüm əhəmiyyət daşıyan bir neçə strateji neft və qaz kəməri yerləşir. Tovuz rayonundan yaxın aylarda tam istifadəyə veriləcək Cənub Qaz Dəhlizinin əsas hissəsi olan Cənubi Qafqaz Boru kəməri keçir. Cənub Qaz Dəhlizi Azərbaycan qazını Gürcüstan, Türkiyə və Cənubi Avropadan keçən Trans-Anadolu boru kəməri (TANAP) və Trans-Adriatik boru kəməri (TAP) vasitəsilə Avropa bazarlarına nəql edəcək. Ən vacib məqam odur ki, bu boru kəməri Rusiya və İrandan yan keçərək, alternativ təbii qazı birbaşa Avropanın istehlak bazarına çatdırır. Boru kəməri Avropanın Rusiya qazından asılılığını azaltmağa və qitənin enerji mənbələrinin şaxələndirilməsini yaxşılaşdırmağa kömək edəcək. Öz şəbəkələri vasitəsilə Avropaya enerji tədarükünə nəzarət etmək üçün Rusiya təbii olaraq Cənub Qaz Dəhlizi layihəsinə qarşı çıxır. Bunu nəzərə alaraq hesab etmək olar ki, Ermənistanın Tovuz rayonuna son hərbi hücumunun bu strateji qaz kəmərinin inşasının başa çatmasına bir neçə ay qalmış baş verməsi təsadüfi deyil”.
Müəllif vurğulayır ki, Rusiya öz müttəfiqi Ermənistanı fəal şəkildə Azərbaycana qarşı qoyur, onu hücum silah sistemləri ilə silahlandırır:
“Moskva iyul toqquşmalarından sonra Ermənistanı silahlandırır. 17 iyul 2020-ci ildə, son hərbi eskalasiyanın qızğın vaxtlarında Azərbaycanın xüsusi xidmət orqanları ilk dəfə hərbi texnika və sursat tədarük olunduğunu elan edib. O vaxtdan Rusiya Ermənistana təxminən yarım milyon ton silah verib. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev öz narahatlığını bildirib və aydınlıq gətirilməsi üçün Vladimir Putinə müraciət edib. Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin həlli həvalə olunmuş ATƏT-in Minsk qrupunun üç həmsədrindən biri kimi Rusiya üçün münaqişə tərəflərindən birini intensiv şəkildə silahlandırmaq tamamilə qəbuledilməzdir. Beləliklə Rusiya sadəcə Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsində öz payını artırır.
“News Blaze” qeyd edir ki, Rusiya Ermənistana silah çatdırmaq üçün Xəzər dənizi və İran ərazisindən keçən marşrutdan istifadə edib:
“Demək olar ki, hər gün Rusiyanın İl-76 strateji təyyarəsi Ermənistanın paytaxtı Yerevanda enir. Rusiyanın Ermənistanı Azərbaycana qarşı yeni bir müharibəyə hazırladığı aydın olur. Azərbaycan daim qeyd edir ki, Ermənistan Suriyaya kontingent göndərməklə Suriya münaqişəsində Rusiyanın tərəfini tutur və onun ərazisi Suriyada fəaliyyət göstərən rusiyalı hərbçilər tərəfindən istifadə edilir. Bu o deməkdir ki, Ermənistan Suriyadakı münaqişənin fəal iştirakçısıdır, bu ölkədə kadrları var və Ermənistan, həmçinin “qara ticarət”lə, Suriyadan qanunsuz silah almaqla məşğuldur”.
Müəllif əlavə edib ki, Cənubi Qafqazdakı son hadisələr, xüsusilə də Rusiyanın neoimperialist siyasəti və silah tədarükü narahatlıq doğurur:
“Azərbaycanın geostrateji və geoiqtisadi əhəmiyyətini, habelə Mərkəzi Asiyanı Qərblə birləşdirməsindəki vacib rolunu nəzərə alaraq, Rusiyanın Ermənistana davamlı silah tədarükü ABŞ və Avropanı narahat etməlidir. Hər hansı bir diplomatik müdaxilə olmasa, Cənubi Qafqaz regionunda yalnız Rusiyanın faydalana biləcəyi iğtişaşlar başlaya bilər”.
