Azərbaycan Respublikası Prezidentinin köməkçisi, Prezident Administrasiyasının Hüquq mühafizə orqanları ilə iş şöbəsinin müdiri Fuad Ələsgərov AZƏRTAC-a müsahibəsində Ermənistanın müharibə cinayətləri ilə bağlı Azərbaycan hökumətinin Avropa Məhkəməsinə müraciətini şərh edib.
Trend müsahibəni təqdim edir.
-Məlum olduğu kimi, Ermənistan tərəfi İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsinə şikayət göndərmiş və Azərbaycan Hökuməti öz növbəsində buna cavab vermişdir. Bu barədə məlumat verməyinizi xahiş edirik.
-Bəli, artıq qeyd etdiyiniz kimi, Ermənistan Azərbaycana qarşı yeni təcavüz aktı törətdikdən dərhal sonra siyasi riyakarlıq nümayiş etdirərək İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsinə müraciət etmişdir. 2020-ci il sentyabrın 29-da İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsi Ermənistan hökumətinin müraciətinə cavab olaraq Məhkəmə Reqlamentinin 39-cu qaydası əsasında həm Ermənistanı, həm də Azərbaycanı mülki əhalinin Konvensiya hüquqlarının pozulmasına gətirib çıxara biləcək tədbirlərdən çəkinməyə və öz öhdəliklərinə riayət etmək üçün görülmüş tədbirlər barədə məlumat verməyə dəvət etmişdir.
Avropa Məhkəməsinin bu dəvəti ilə əlaqədar olaraq Azərbaycan Hökuməti 2020-ci il oktyabrın 13-də Məhkəməyə müvafiq məlumat təqdim etmişdir.
Məlumatda vurğulanır ki, 2020-ci il sentyabrın 27-də Ermənistanın Azərbaycana qarşı törətdiyi təcavüz aktına cavab olaraq Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələri tərəfindən başlanmış əks-hücum əməliyyatının gedişi zamanı Azərbaycan Respublikası İnsan Hüquqlarına dair Avropa Konvensiyasına və beynəlxalq humanitar hüquqa əsasən öz üzərinə götürdüyü öhdəliklərə tam və qəti şəkildə riayət edir və heç bir formada mülki əhali və mülki obyektlər hədəfə alınmır.
Qeyd edilmişdir ki, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı cənab İlham Əliyevin bəyan etdiyi kimi, Azərbaycan Silahlı Qüvvələri təcavüzkar ordu və hərbi birləşmələrə qarşı əməliyyat keçirərək yalnız legitim hərbi obyektləri hədəfə alır. Azərbaycan Respublikasının Müdafiə Nazirliyi də bu istiqamətdə bəyanatlar vermişdir.
Eyni zamanda, Avropa Məhkəməsinə Ermənistanın öz Konvensiya öhdəliklərinə əməl etməməsi, onun silahlı münaqişə başlayandan bu günədək Azərbaycana qarşı müharibə cinayətləri törətməsi və bunun nəticəsində onlarla mülki şəxsin həlak olması, yüzlərlə vətəndaşın yaralanması, minlərlə yaşayış binalarının, şəxsi evlərin və digər mülki obyektlərin yararsız vəziyyətə düşməsi barədə məlumat verilmişdir.
Avropa Məhkəməsinə təqdim edilmiş məlumata, həmçinin Azərbaycan Respublikasının İnsan hüquqları üzrə müvəkkilinin Ermənistan tərəfindən beynəlxalq humanitar hüququn norma və prinsipləri, Cenevrə Konvensiyaları, xüsusilə Müharibə zamanı mülki əhalinin müdafiəsi haqqında 1949-cu il 12 avqust tarixli Konvensiya, BMT-nin Uşaq Hüquqları Konvensiyası və insan hüquqları sahəsində digər sənədlərin müddəalarının kobud şəkildə pozulması barədə hesabatları əlavə edilmişdir.
Azərbaycan tərəfi Avropa Məhkəməsinə bu məlumatı təqdim etməklə dövlətimizin beynəlxalq təşkilatların üzvü kimi öz beynəlxalq öhdəliklərinə tam riayət etdiyini, Ermənistanın isə Avropa Məhkəməsini öz siyasi oyunlarına alət etməkdən əl çəkmədiyini bir daha göstərmişdir.
-Azərbaycan Hökuməti necə, Ermənistanla bağlı Avropa Məhkəməsinə müraciət edibmi?
-2020-ci il oktyabrın 27-də Azərbaycan Hökuməti Avropa Məhkəməsinə müraciət edərək, Ermənistan Respublikası barəsində təminat tədbirlərinin tətbiq edilməsini tələb etmişdir. Bu müraciət Ermənistanın şikayətindən fərqli olaraq ciddi xarakter daşıyır və Ermənistan tərəfindən Konvensiya öhdəliklərinin pozulması barədə kifayət qədər əsaslı sübutlara söykənir.
Müraciətdə Ermənistan Respublikasının silahlı qüvvələri tərəfindən Azərbaycanın mülki əhalisinin sıx məskunlaşdığı şəhər və kəndlərin, habelə mülki infrastrukturun artilleriya atəşinə məruz qoyulduğu, bunun nəticəsində 69 vətəndaşımızın qətlə yetirildiyi, 326 mülki şəxsə xəsarət yetirildiyi, minlərlə yaşayış evlərinə və mənzillərə bərpaolunmaz ziyan vurulduğu, eyni zamanda, beynəlxalq neft boru kəməri, su kəməri, Mingəçevir su anbarı və digər iqtisadi infrastruktur obyektlərinin hədəfə alındığı göstərilmişdir. Bunlarla bağlı Azərbaycan Respublikasının Müdafiə Nazirliyi, Ombudsmanı, Baş prokurorluğu, digər hüquq mühafizə və xüsusi xidmət orqanları tərəfindən toplanmış mötəbər sübutlar, foto və video materiallar təqdim edilmişdir. Yeri gəlmişkən məlumat verim ki, qeyd edilən faktlar üzrə Azərbaycan Respublikasının Baş prokurorluğu tərəfindən 43 cinayət işi başlanmışdır.
Ermənistan Respublikası, həmçinin öz silahlı qüvvələrini, hərbi texnikasını Azərbaycan ərazisinə göndərməklə, xarici ölkə vətəndaşlarını Azərbaycan ərazisində hərbi əməliyyatlarda iştiraka cəlb etməklə, Qarabağ ərazisindəki cinayətkar rejimə maliyyə, siyasi və digər yardım göstərməklə öz Konvensiya öhdəliklərini kobud şəkildə pozmaqdadır.
Bütün bunları nəzərə alaraq Azərbaycan Respublikası öz müraciətində Avropa Məhkəməsindən tələb etmişdir ki, Ermənistan öz ərazisindən və Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərindən Azərbaycanın yaşayış məntəqələrinin və mülki infrastrukturunun artilleriya atəşinə tutulmasının, işğal olunmuş ərazilərdə cinayətkar dəstələrə hərbi, siyasi, maliyyə və digər dəstək verilməsinin, silahlı qüvvələrinin, hərbi texnikasının və muzdluların Azərbaycan ərazisinə göndərilməsinin dərhal dayandırılması, öz silahlı qüvvələrinin Azərbaycan ərazisindən dərhal çıxarılması barədə təminat tədbirlərini müəyyən etsin.
Ümid edirik ki, Avropa Məhkəməsi Azərbaycanın müraciəti ilə bağlı ədalətli qərar qəbul edəcək. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Müzəffər Ali Baş Komandan cənab İlham Əliyevin vurğuladığı kimi, ədalət və beynəlxalq hüquq bizim tərəfimizdədir! Biz zəfər çalacağıq!
